De kerk als het huis van de stad

Met de prijsvraag ‘Sublieme Schoonheid | Sublieme Duurzaamheid’ deden de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in samenwerking met Architectuur Lokaal eerder dit jaar een oproep voor het verduurzamen van iconische stadskerken. We zijn uitgedaagd om te ontwerpen aan nog niet bestaande oplossingen die bijdragen aan de verduurzaming van deze iconische kerkgebouwen. Samen met Crimson Historians and Urbanists en Arup zijn we als een van de negen teams geselecteerd om een visie te schrijven. Helaas heeft onze visie niet geleid tot het winnend ontwerp. We delen met trots onze bijdrage en ideeën hoe de kerkruimte opnieuw een betekenisvolle plaats kan krijgen in stad en gemeenschap.

Alle teams konden kiezen uit drie urgente thema’s die werden aangereikt. Wij zijn aan de slag gegaan met het thema ‘Binnenruimte: klimaat, gebruik en comfort’. In ons voorstel zien we de kerk als de plaats waar de stad samenkomt. Waar altijd iets te doen is – markten en beurzen, shows en terrassen. De deuren gaan open en het stadsleven stroomt binnen. De grenzen tussen het kerkplein en de kerkvloer vervagen en samen wordt het één programmeerbaar oppervlak. Daarnaast stellen we voor de kerk te openen door een onafhankelijk functionerend glazen volume met een eigen entree toe te voegen, een gebouw-in-een-gebouw alleen van buiten de kerk bereikbaar, waarin diverse binnenactiviteiten een plaats krijgen.

Bij de eindpresentatie van de prijsvraag is een magazine gepubliceerd met alle negen voorstellen. Lees hieronder een samenvatting van onze visie:

Over de prijsvraag

37 multidisciplinaire ontwerpteams, bestaande uit professionals uit de ontwerpdiscipline, de duurzaamheid- en de erfgoedexpertise, reageerden op de openbare oproep om de opgave vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. De jury nodigde negen teams uit om een visie op de opgave te ontwikkelen. Vervolgens selecteerde de jury drie teams (één team per ontwerpthema) en vroeg de ontwerpteams om hun visie uit te werken tot een ontwerp. Tijdens Dutch Design Week 2021 zijn de drie winnende ontwerpen gepresenteerd, gemaakt door de teams van COUP, ABT en Braaksma en Roos Architecten.

Jury

De jury bestond uit Floris Alkemade, Rijksbouwmeester (voorzitter), Susan Lammers, directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Willem Jan de Hek, dominee Protestantse Wijkgemeente Jacobikerk Utrecht, Christien Meindertsma, kunstenaar en ontwerper, Laetitia Ouillet, directeur Strategic Area Energy, TU Eindhoven en Patty Wageman, vertegenwoordiger Grote Kerken Overleg.

Lees het volledige magazine Sublieme Schoonheid | Sublieme Duurzaamheid.
Ook de negen ingediende visies zijn te downloaden.

Schilderij: Pieter Saenredam, Interieur van de St-Bavokerk in Haarlem (1648). Meerdere opties voor een glazen volume: optie 1 (links) gezien van buitenaf, optie 2 (rechts) gezien van binnenuit