Parkappartementen Belvédère haven uit de steigers
Binnen een van de grootste herstructureringsgebieden (280 hectare) van Nederland, Belvédère in Maastricht, staat de 1e fase woningbouw “de parkappartementen” in het deelgebied Belvédère haven kort voor de oplevering.
Aanleiding voor de ontwikkeling van het gebied is dat Maastricht met een aanzienlijk woningtekort kampt. Tevens moet de werkgelegenheid een nieuwe impuls krijgen, verdienen vrijetijdsvoorzieningen meer ruimte en vragen ook verkeersstromen om ingrijpende maatregelen. Het gebied Belvédère zal voor deze ontwikkelingen een belangrijke schakel vormen en de komende twintig tot dertig jaar op grondige wijze worden herontwikkeld.
Belvédère heeft een strategisch gunstige ligging aan de noordwest rand, tegen het stadshart van Maastricht aan, maar is tegelijkertijd geïsoleerd door een onoverzichtelijke infrastructuur op de grens van stad en buitengebied. Daarnaast is het gebied met een industrieel verleden sterk versnipperd en kent vele gezichten met grote contrasten op allerlei gebieden en niveaus.
Om tot een integrale benadering te komen voor dit stadsdeel is door Frits Palmboom (Palmboom & van den Bout Stedenbouwkundigen)
het masterplan ‘Belvédère’ ontwikkelt dat in de zomer van 2004 is gepresenteerd en door de gemeente vastgesteld. Het behoud van de cultuurhistorie van het gebied is één van de belangrijkste pijlers van de plannen. Tevens is dit masterplan gericht op de gefaseerde transformatie, uitgevoerd door publiek-private samenwerking.
Voor de Belvédère haven, een voormalige overslaghaven, hebben Mattijs Rijnboutt en Kees Rijnboutt een stedenbouwkundig plan gemaakt dat de haven omkadert.
De nieuw te bouwen woongebouwen worden verder uitgewerkt door Mattijs Rijnboutt en omschrijven, samen met de volwassen bomen en de oude stalen brug, de driehoek van de haven. De driehoek van het openbare gebied is gevuld met een ‘blauw’ en een ‘groen’ vlak. Het blauwe vlak wordt gevormd door het water van de haven met de kades en kademuren, het groene vlak bestaat uit een grasweide. De twee vlakken worden van elkaar gescheiden door de toegangsweg tot de haven en worden begeleid door een bomenrij. Deze twee vlakken horen bij het ingetogen landschapsontwerp van de hand van Michael van Gessel, die de landschappelijke kwaliteiten die in het gebied aanwezig zijn, zoals de oude kademuren van basalt en de dijk langs de Maas, aanscherpt.
De woongebouwen in het plan Belvédère haven bevatten verschillende type appartementen en zijn rond de haven gesitueerd. Door het uitzicht en de beleving van de haven wordt een bijzondere woonkwaliteit gecreëerd. Ieder appartement beschikt over een individuele buitenruimte zoals terras, balkon of loggia. De parkeergelegenheden zijn onder de woningen geplaatst. Aan de havenkant zijn de gevels over het algemeen heel open, ter beperking van geluidsoverlast naar de drukke Bosscherweg enigszins gesloten. De woningen zijn in een aantal plandelen ondergebracht: de parkappartementen, (circa 37 stuks), de dijkwoningen (circa 100 stuks), het havengebouw (circa 39 stuks) en de kadewoningen (circa 9 stuks). De verschillende gebouwen hebben ieder een eigen specifieke doorsnede gekregen, die telkens op een andere manier reageert op het water en op de hoogteverschillen van de dijken.
De over vijf lagen verdeelde parkappartementen zijn verankerd in het landschap door plaatsing op een plint langs de weide. Ze genieten van bezonning van twee kanten (oost/west) en tevens van uitzicht op het park. Deze appartementen zijn in 2006 in uitvoering gegaan, de oplevering van deze 1e fase wordt in maart/april 2008 verwacht. Een sectie van de parkappartementen is ontworpen door het architectenbureau Humblé Neuhof, in dat gedeelte is op begane grond niveau een supermarkt gesitueerd.
De dijkwoningen, die de tweede fase in de uitvoering vormen, bemiddelen tussen de kade en de dijk. De twee op de kade georiënteerde woonlagen liggen ten opzichte van de dijk op de niveaus -1 en –2. Op niveau -1 liggen -ondergrondse parkeergarages en op niveau –2 clusters van bergingen. De vier woonlagen op de dijk springen terug en bevatten op de bovenste laag om de twee woningen een penthouse. Door deze opzet ontstaat een plastische bouwmassa en wordt een levendig en expressief gevelbeeld gecreëerd. Het definitieve ontwerp is inmiddels afgerond zodat in het najaar van 2008 gestart kan worden met de bouw. De verkoop start reeds in de zomer.
Het havengebouw staat op een prominente plek, waar het een directe relatie aangaat met het water van de haven. Het ene gedeelte van het gebouw, met vier woonlagen, staat op pijlers in het water. Het andere gedeelte staat op het terrein en beschikt over negen lagen, waarvan de onderste voor parkeren bestemd is. Dit gebouw verkeert in de fase van definitief ontwerp, start bouw wordt eind 2009 verwachtmet daaraan voorafgaand start verkoop.
De kadewoningen maken door hun situering ín de kadewand zelf direct onderdeel uit van de haven en zullen in de toekomst wellicht appartementen over twee lagen voor specifieke doelgroepen bevatten. Gedacht wordt aan gecombineerde woon-werk eenheden voor bijvoorbeeld kunstenaars met ateliers of meer bedrijfsmatig voor artsen en dergelijke.
Met de oplevering van de parkappartementen is een belangrijke stap gezet van de ontwikkeling van het deelgebied Belvédère haven. De realisatie van de volgende fasen zal op vrij korte termijn het gebied tot een levendige en attractieve woonomgeving van Maastricht maken.
