Lodewijk van Deysselbuurt
Amsterdam-West
De Lodewijk van Deysselbuurt in Amsterdam Nieuw West is dringend toe aan vernieuwing. De meeste woningen voldoen niet meer aan de huidige technische eisen, de openbare ruimte biedt nauwelijks gebruikswaarde. Daarbij kent de buurt veel sociaal-maatschappelijke problemen.
De gemeente wil van de Lodewijk van Deysselbuurt een aantrekkelijke, demografisch gemengde en toekomstbestendige wijk te maken. Zowel de woningvoorraad als het voorzieningenaanbod moet afgestemd worden op de behoeften van bestaande en toekomstige bewoners. Tegelijkertijd moet de buurt worden verdicht. Ook wil de gemeente de Burgemeester Röellstraat omvormen tot een volwaardige stadsstraat.
Focus op erfgoedwaarde
De Lodewijk van Deysselbuurt maakt deel uit van de Westelijke Tuinsteden. De wijk is opgezet volgens de principes van het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP, Cornelis van Eesteren, 1935): ‘Licht, lucht en ruimte’. Van Eesteren ontwierp woonwijken die gescheiden waren van de plaatsen waar gewerkt werd. Daartussen kwamen parken en sportterreinen. De stedenbouwkundige opzet kenmerkte zich door ritmische verkaveling en repeterende bouwtypologieën, met veel ruimte voor groen. Opmerkelijk is de doorkoppeling van de privétuinen naar het groen in de straat en vervolgens naar de plantsoenen en het park. Maar de overgangen zijn in de loop der tijd verrommeld en de auto’s nemen steeds meer plek in.
Omdat het groene karakter, de originele gebouwtypologie en de verkavelingsstructuur van de Lodewijk van Deysselbuurt hoog gewaardeerd worden, moet het vernieuwingsplan nadrukkelijk rekening houden met de erfgoedwaarde.
Stedenbouwkundig plan
De verkavelingstructuur vormt dan ook het raamwerk waarbinnen de verdichting plaatsvindt. De verbindingen met de overige buurten (de Lodewijk van Deysselstraat, de Van Moerkerkenstraat en de Burgemeester van Leeuwenlaan) worden als ‘lange lijnen’ behouden. Langs de Burgemeester Röellstraat wordt sterk verdicht, naar het noorden van de buurt toe steeds minder.
Momenteel telt de wijk 1100 woningen. Een derde daarvan wordt gesloopt, twee derde wordt duurzaam gerenoveerd. Er komen circa 1000 nieuwbouwwoningen; een mix van verschillende woningtypologieën die nieuwe doelgroepen moet aantrekken. De straatprofielen worden aangepast, zodat er weer ruimte ontstaat voor groen. Parkeren blijft mogelijk, maar de auto wordt minder dominant in het straatbeeld. Door de groenruimten te herdefiniëren volgens de regels van het AUP en de overgangen opnieuw vorm te geven, worden ze toegankelijker. Dat stimuleert het gebruik door de bewoners.
Lodewijk van Deysselstraat als identiteitsdrager
De Lodewijk van Deysselstraat blijft de identiteitsdrager en de centrale plek in de wijk. Met haar monumentwaardige bebouwing vertelt deze straat het verhaal van de buurt. De karakteristieke kenmerken worden wel versterkt. De bouwblokken worden gerenoveerd en krijgen voordeuren aan de straatzijde. De plantsoenen worden in ere hersteld. En er komt ruimte voor allerlei voorzieningen, zoals een buurthuis, winkels, horeca, een kinderdagverblijf en een huisartsenpraktijk. Zo kan de Lodewijk van Deysselstraat zich ontwikkelen tot een echte buurtstraat, het hart van de wijk.
over het project
stedenbouwkundig ontwerp
opdrachtverlening
2018
opdrachtgever
Rochdale en Heijmans / gemeente Amsterdam
team
Frederik Vermeesch, Anna Rodionova, Arnon Jordan, Karianne Vandenbroucke, Marian Enders, Michael Maminski, Nadia Kalogeropoulou, Robbert Bron
samenwerking
Cascoland
beeld
fotografie Kees Hummel, visualisaties Rijnboutt, Jan Peter Boelema, Stadsarchief Amsterdam
publicaties en artikelen