Holland Park, een aantrekkelijke stadswijk

Het recentelijk voltooide Holland Park in Diemen, naar het masterplan van stedenbouwkundige Sjoerd Soeters, is een bijzondere gebiedsontwikkeling. In opdracht van Snippe Projecten B.V. & Bouwaccent Vastgoedontwikkeling heeft Rijnboutt zes gesloten bouwblokken ontworpen, die als verschillende panden zijn ingedeeld, met bijzondere variaties in bakstenen, gebogen gevellijnen en balkons. Samen met de collectieve binnentuinen, grachten, pleintjes en het park, is de verouderde kantorenwijk Bergwijkpark getransformeerd tot een levendig stedelijk woongebied.

Bergwijkpark, gebouwd in de jaren zeventig, werd begin 21^ste eeuw gedomineerd door leegstand. De intentie was om hier een nieuwe woonwijk in een hoge dichtheid te realiseren. De ligging nabij twee metrostations, de goede ontsluiting voor auto’s en fiets, maar vooral de mogelijkheid om een groot aanbod aan betaalbare huur- en koopwoningen toe te voegen aan de Amsterdamse woningmarkt, maakte de ontwikkeling interessant. De initiatiefnemers Snippe Projecten BV en Dutch City Development vroegen Sjoerd Soeters om een stedenbouwkundige opzet te schetsen, waarna Karres en Brands het ontwerp van de openbare ruimte tekende.

Om de wijk weer toekomst te bieden is het gebied getransformeerd tot een stedelijk woongebied met een duidelijke identiteit en herkenbaarheid. Soeters’ stedenbouwkundige opzet is verwant aan het door hem ontworpen Sluseholmen in Kopenhagen. Die wijk kent vergelijkbare woonblokken met verschillende woontypen en gevels van diverse architecten. De grachten, kades en bruggen met doorkijkjes over het water of in de binnenruimtes, de verlaagde terrassen en balkons die het contact met het water van de grachten versterken, het zijn de elementen die zowel Sluseholmen als Holland Park afwisselend maken.

Gevarieerd gevelbeeld

De zes blokken met in totaal zo’n 735 appartementen die wij tussen 2014 en 2021 ontwierpen, liggen in het centrale gebied van Holland Park. Twee blokken grenzen aan de noordzijde van het park. Ze laten goed zien hoe de architectuur bijdraagt aan de identiteit van de wijk: grote woonblokken met aan drie zijden water en veelkleurige gevels aan straten en grachten. Dit alles opgebouwd uit verschillende panden met een grote diversiteit aan woningtypen – van kleinere appartementen tot luxueuze penthouses – in huur en koop.

De blokken zijn niet in één materiaal, kleur, of architectonische taal uitgevoerd. Gevels hebben verschillende uitstralingen; er is veel aandacht besteed aan de compositie van baksteenkleuren en -detailleringen. Zo is een rijk palet aan kleuren gekozen voor de bakstenen die in verschillende verbanden en voegkleuren een gevarieerd gevelbeeld opleveren. De afwisseling in balkons, ramen en erkers ondersteunt dit diverse beeld. Ook hebben we veel aandacht aan het daglicht besteed. De balkons zijn gericht op de zon en de lichte kleuren reflecteren het zonlicht.

Voor de bouwblokken is ingezet op een uitgekiende volume-opbouw en configuratie van de blokken. Om maximaal licht toe te laten treden in de woningen zijn de blokken aan de zuidzijde deels geopend en loopt het naar het zuidwesten enigszins in hoogte af waardoor er een optimale lichttoetreding en zonoriëntatie is in alle woningen. De bijzondere serres en balkons op de hoeken en de variatie aan buitenruimtes, balkons en royale galerijen waar je je buren ontmoet, dragen bij aan de woonkwaliteit.

Harmonieuze parkblokken

In tegenstelling tot de overheersend bont geschakeerde identiteit van de meeste bouwblokken, hebben we de zuidgevels van de twee parkblokken, als één geheel ontworpen. Ze bestaan uit individuele panden met verschillende woningtypen. Door de eenheid in materiaal en kleur is een sterke samenhangende gevel aan het park gecreëerd. De warme lichtbruine baksteen, de twee hoektorens, het plein in het midden en de grote balkons, bieden samen met het pleinachtige karakter van de straat een harmonieuze aansluiting op het waterrijke park. Aan het plein zijn ruimtes met commerciële functies toegevoegd voor horeca en detailhandel, wat zorgt voor levendigheid aan de parkzijde.

Collectieve binnentuinen

De kwaliteit van de binnentuinen varieert sterk. Rijnboutt heeft voor enkele van de zes blokken een schetsontwerp voor de binnentuinen gemaakt met als uitgangspunt dat de tuinen een grote bijdrage aan de natuurbeleving en het gezamenlijk wonen kunnen geven. In de blokken die al wat langer geleden zijn opgeleverd is te zien dat de bewoners zich de collectieve buitenruimte hebben toegeëigend. Bijzonder zijn de poortgebouwen waar een voetgangersbrug toegang biedt tot levendige binnentuinen waar bewoners elkaar ontmoeten, en die overdag via trappen en bruggen ook toegankelijk zijn voor bezoekers.

Een bijzondere transformatie

Het is bijzonder om een nog niet zo oud kantorenpark geheel te transformeren naar een compacte woonwijk. Dat hiervoor een stads concept is gekozen met een redelijk hoge woningdichtheid pakt goed uit, met een openbare ruimte die plezierig is van maat. Onze hoop is dat de groene kwaliteit van de oevers, de levendigheid en het collectief gebruik van de openbare ruimte en de binnentuinen de komende jaren nog verder gaat toenemen. Met de moderne stadse grachtenpanden, een singel, het plein met horeca en winkels en een park met speelplekken, is Diemen een aantrekkelijke stadsbuurt rijker.

Tekst: Richard Koek & Viveka van de Vliet
Foto’s: Kees Hummel