Motorhuis Leiden wordt Vondel en de Zwaan

Dichtbij het Centraal Station van Leiden wordt een nieuwe toekomstbestendige stedelijke woon- en leefomgeving gerealiseerd. Het project Vondel en de Zwaan is het nieuwe en verbeterde plan voor de in november 2020 gepresenteerde visie voor de Motorhuislocatie. Met het ontwerp van twee zorgvuldig in de omgeving ingepaste woongebouwen en de omringende landschapsarchitectuur, komen wij tegemoet aan de grote vraag naar betaalbare woningen en de wens van de bewoners om de hoogte-accenten aan de Vondel- en Plesmanlaan te plaatsen.

Waar nu nog autodealer Motorhuis Leiden is gevestigd, vlakbij het Centraal Station van Leiden, ontwerpt Rijnboutt een ensemble van woongebouwen en groene ruimten. Omdat de automotive industrie verandert en een garage-showroom in de stad niet meer van deze tijd is, worden deze bedrijven verplaatst naar bedrijventerreinen.

Op deze vrijkomende ruimte aan de rand van het stationsgebied komt een nieuwe toekomstbestendige stedelijke woon- en leefomgeving. In aansluiting op de woningvraag komen we tegemoet aan de behoefte van de stad: het Vondelkwartier is een van de weinige locaties waar Leiden de belofte kan waarmaken om in totaal 10.000 woningen te realiseren. Wij ontwikkelen ruim 500 betaalbare en kwalitatief hoogwaardige 2-, 3- en 4-kamerwoningen voor een brede doelgroep. Zo creëren we een aantrekkelijk stuk stad en versterken we het intensief ruimtegebruik.

Betaalbaar en collectief wonen

Vooral voor één- en tweepersoonshuishoudens is een betaalbaar aanbod in deze wijk beperkt. De woningvraag komt met name van jonge mensen, die onder andere werkzaam zijn bij het Leiden Bio Science Park en de universiteit, maar ook van ouderen en empty nesters. In het voorstel van ontwikkelaar FSD en ontwerpbureau Rijnboutt betreft het grootste deel van het beoogde programma wonen in een mix van groot naar klein en van luxe koopwoningen naar middeldure en sociale woningen, zowel huur als koop. De woningen maken gebruik van allerlei collectieve voorzieningen, zoals daktuinen, gemeenschappelijke ruimten, werkplekken of een pakketservice. Deze voorzieningen versterken het community gevoel tussen de bewoners en met de buurt.

In het stedenbouwkundig plan wordt de link gelegd tussen de entree van de stad met haar hoogte-accenten. Stapsgewijs trapt het hoogteniveau af naar de maat en de schaal van De Mors. In het gesprek met buurtbewoners wordt zorgvuldig omgegaan met het effect van de bebouwing en de groene invulling op de bestaande leefomgeving.

Vondel en de Zwaan ligt in De Mors, een buurt met voornamelijk laagbouw die omsloten wordt door de rivier de Oude Rijn, de A44 en de Plesmanlaan. Vanwege de situering aan de noordzijde van De Mors werpt de nieuwbouw geen schaduw op de bestaande woonwijk. Middels een lichte kleur in de gevel en het in het plan geïntegreerde groen straalt Vondel en de Zwaan optimisme uit.

Natuurinclusief bouwen

Bij het uit te werken voorlopige ontwerp past ook een integrale landschapsvisie. Hierbij is ruimte voor natuurinclusief bouwen met groen aan balkons en gevels, daktuinen en een groene inrichting van het maaiveld. Een gemeenschappelijk nieuw park tussen de twee gebouwdelen biedt aansluiting op het bestaande Park Kweeklust. Er komt een park-entree aan de Vondellaan en volop nieuwe boombeplanting langs de Plesmanlaan. De keuze voor de beplanting wordt afgestemd op het verhogen van de biodiversiteit en de biotopen voor insecten, vlinders en vogels.

Verder worden de materiaalkeuzes zoveel mogelijk gebaseerd op circulaire principes, is er ruimte voor bewust watermanagement en voor zeer duurzame woningen, waarmee dit project als voorbeeld en motor kan dienen voor de energietransitie van de hele wijk. Binnen een compacte parkeergarage in het complex worden daarnaast deelauto’s en -fietsen aangeboden. Minder verkeer is gunstig voor een lagere belasting van de wegen in en om de wijk.

Het project Vondel en de Zwaan draagt bij aan bereikbaar wonen, het aantrekkelijker maken van de stad en een beter leefklimaat voor de hele wijk. Op 3 maart 2021 vond de eerste webinar over het project plaats voor de bewoners. In mei en september van 2021 zal in een aantal bijeenkomsten met de bewoners en ondernemers uit de wijk naar een gedragen ontwerp worden toegewerkt.

Bekijk de projectwebsite van Vondel en de Zwaan
Lees meer over de gebiedsvisie van het Vondelkwartier

Tekst: Viveka van de Vliet