Nieuw winkelpand vol licht aan de Nieuwendijk

PERSBERICHT: Sleutelproject voor versterking Amsterdamse binnenstad

Amsterdam krijgt er aan de Nieuwendijk een opmerkelijk nieuw winkelpand bij. Op nummer 196, in het hart van de stad, verrijst naar ontwerp van Rijnboutt architecten een transparant winkelwarenhuis met zo’n 5.100 vierkante meter, verdeeld over drie lagen. Samen met de transformatie van het C&A-gebouw, Damrak 70, is het een sleutelproject voor de versterking van de Amsterdamse binnenstad. Op 4 november beginnen de werkzaamheden.

Het huidige gebouw Nieuwendijk 196 is gebouwd in de jaren tachtig. Via een luchtbrug is het verbonden met C&A op Damrak 70. Op straatniveau huisvest het kleine winkels, met daarboven kantoren die tot medio 2013 werden gehuurd door de Rijksgebouwendienst. Dit gedateerde pand gaat grotendeels tegen de vlakte. Alleen de funderingen en de zijgevels blijven behouden. Binnen dat kader wordt alles nieuw.

Het nieuwe winkelgebouw krijgt een hoge, transparante gevel met veel glas, dat daglicht tot ver in de grote winkelruimten binnenlaat. De vrije hoogte op de begane grond is 5,10 meter, op de etages 4,80 meter. De grote winkelpuien passen goed in het historisch ontstane beeld van de Nieuwendijk, met 395.000 passanten per week een van de drukste winkelstraten van Nederland. Aan de Gravenstraat – om de hoek – is plek voor één tot twee kleine winkelunits.

Bij de nieuwbouw grijpt Rijnboutt terug op twee voorgangers van het huidige pand. Architect Frederik Vermeesch: ‘Rond 1860 stond op deze plek Magazijn Keizershof, een manufacturenzaak met een gevel die allengs in de breedte groeide, doordat er steeds weer nieuwe panden werden bijgetrokken. In 1902 werd dat pand vervangen door een chic winkelwarenhuis met staal, glas en natuursteen, met een brede transparante gevel. Ook elders in Nederland en Europa zie je in die tijd dit type winkelwarenhuizen verschijnen.’

Het ontwerp van Rijnboutt voor Nieuwendijk 196 is volgens Vermeesch een nieuwe schakel in de cultuurhistorie van deze plek. ‘Het gebouw respecteert het verleden op een eigentijdse manier. Het is in opzet en uitvoering helemaal van deze tijd, maar in zijn referentie weerspiegelt het de ontwikkelingsgeschiedenis van de Nieuwendijk.’ Het respect zit ‘m onder andere in de nieuwe gevel met de bijzondere geleding. Vermeesch: ‘De Nieuwendijk is smal. Je ziet de gevel nooit frontaal, zoals hij wordt afgebeeld op een tekening; je benadert hem lateraal, al wandelend. Daarop is ons ontwerp gebaseerd.’ De gevel bevat veel reliëf, een referentie aan de negentiende-eeuwse winkelarchitectuur met zijn rijk gedetailleerde etalages en uitkragende uitstalkasten. Al wandelend word je er als het ware naartoe getrokken.

Met zijn grote, vrij indeelbare winkeloppervlakten sluit het ontwerp tegelijk aan op de hedendaagse wensen van internationale retailers. Zij zoeken juist naar grote winkelruimten, bij voorkeur op A1-locaties zoals deze, nog eens extra aantrekkelijk door de plek in de historische binnenstad en de goede bereikbaarheid. Damrak 70/Nieuwendijk 196 is een van de grootste retailontwikkelingen van dit decennium in Nederland. Eigenaar Bouwinvest en projectontwikkelaar Top Vastgoed voegen met dit project in 2015 bijna 27.500 m2 nieuwe winkelruimte aan Amsterdam toe, een flinke economische impuls voor dit deel van de stad. Het leeuwendeel van de vierkante meters komt in het verbouwde C&A-gebouw aan het Damrak, waarvoor Rijnboutt samen met de Amerikaanse architect Robert Stern optreedt.

De herontwikkeling zal naar verwachting ruim een jaar duren. Bij de verbouwing is veel aandacht voor duurzaamheid: de ambitie is voor beide panden minimaal de BREEAM-rating ‘good’ te halen.

Het project past naadloos in het portfolio van Rijnboutt. Het bureau voelt zich bij uitstek thuis in het spanningsveld tussen de randvoorwaarden die een historische omgeving stelt én de eisen van 21e-eeuwse gebruikers. Rijnboutt heeft inmiddels een onbetwiste reputatie op het gebied van duurzame herbestemming van vastgoed en binnenstedelijke gebiedsontwikkeling.