Q Residences: de stedenbouwkundige inbedding

Buitenveldert is een landmark rijker. Twee bijzondere woongebouwen: een toren getiteld Quartz en een lager gebouw, Qube, vormen samen Q Residences. In opdracht van Kroonenberg Groep en in samenwerking met het Amerikaanse architectenbureau Studio Gang, dat verantwoordelijk is voor het ontwerp, vervult Rijnboutt de rol van co-architect bij de realisatie van dit prestigieuze project. In een serie van drie artikelen vertellen we over onze expertise op het gebied van de stedenbouwkundige inbedding (1), de technische uitvoering (2) en de samenwerking met de betrokken partijen (3).

Q Residences ligt op een bijzondere plek in Amsterdam-Zuid: op het kruispunt van de Buitenveldertselaan en de Van Nijenrodeweg. Een markante kruising van twee belangrijke stedelijke structuren in het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) van architect Cornelis van Eesteren. “Het is een zorgvuldig, volgens de principes van de moderne beweging, ontworpen wijk met platanen langs de Van Nijenrodeweg en het Amsterdamse Bos en het Gijsbrecht van Aemstelpark nabij. De wijk vormt een onderdeel van de naoorlogse uitbreiding van Amsterdam en heeft op deze plek een grote erfgoedwaarde”, weet Frederik Vermeesch, architect en creatief directeur van Rijnboutt.

We hebben Studio Gang begeleid bij het ontwerp, zodat het met respect voor de stedenbouwkundige opzet past in de context. We hebben het ontwerp langs de verschillende kwaliteitsbewakingscommissies van de gemeente Amsterdam geleid. Zo was de stap, die we met de Subcommissie Integrale Ruimtelijke Kwaliteit (SIRK) hebben gemaakt, cruciaal bij het mogelijk maken van het sierlijke ontwerp van Jeanne Gang, oprichter van Studio Gang.

“Door ruimtelijk (zowel stedenbouwkundig als landschappelijk) onderzoek, grondige analyse van de erfgoedwaarden en diepgaande programmastudies, is er een compositie getekend die zorgvuldig is ingepast in de omgeving en een variatie vormt op het adagium van Van Eesterens; ‘licht, lucht en ruimte’”, vertelt Vermeesch. In plaats van één groot bouwblok, zoals was opgenomen in het bestemmingsplan, ontstond een compositie van een sculpturale toren op de hoek van beide lanen en een lager volume dat aansluit op de bestaande bebouwing.

Van organische vormentaal tot bescheiden architectuur

De toren, Quartz, is 75 meter hoog, het lagere gebouw, Qube, is 30 meter hoog. De beide gebouwen staan op een plaza, een mooi voorplein dat zorgt voor extra openbare ruimte. De architectuur is een hedendaagse interpretatie van de modernistische gebouwen in de omgeving geworden. Quartz is een echte landmark met uitspringende balkons en een afgeronde organische vormentaal. De architectuur van Qube is wat bescheidener en sluit aan bij de gebouwen aan de Buitenveldertselaan. Aan de plaza en de Buitenvelderstselaan krijgen de gebouwen hoge plinten (maar liefst zes meter hoog) en is er ruimte voor een commercieel programma, zoals horeca, een sportschool of andere voorzieningen.

Aan de zijde van de straat Radboud is de toegang tot de ondergrondse publieke parkeergarage en de fietsenstallingen. Met het ‘gesamtkunstwerk’ als referentie heeft Rijnboutt stedenbouw, architectuur, maaiveldinrichting (Piet Oudolf) en interieur (o.a. Piet Boon) op elkaar afgestemd. Ook zijn diverse kunstenaars en ontwerpstudio’s gevraagd om bij te dragen aan het interieur. Interieurarchitect Petra Blaisse van Inside Outside maakte een ontwerp voor de gordijnen in de entreelobby, Frederik Molenschot ontwierp een lichtsculptuur en Studio Job creëerde het kunstwerk ‘Hers’ dat centraal op de Plaza staat.

 “Na eerdere Amsterdamse projecten met gerenommeerde Amerikaanse architectenbureaus, zoals het Nationaal Holocaust Namenmonument met Studio Libeskind en de Beurspassage aan het Damrak met Robert Stern, heeft Rijnboutt met Studio Gang een volgend gebouw opgeleverd van wereldniveau. Daar zijn we heel trots op”, aldus Vermeesch.

Tekst: Viveka van de Vliet en Frederik Vermeesch
Beeld: Kees Hummel