Teamspelers op Sluiseiland Vianen

Voor het Noordblok op Sluiseiland Vianen heeft Rijnboutt haar BIM-expertise ingezet vanaf het Definitieve Ontwerp tot het Uitvoerend Ontwerp. Opdrachtgever SBB Ontwikkelen en Bouwen voegde daar een bijzondere manier van uitvragen aan toe. De samenwerking leidde tot dit succesverhaal.

Met het stedenbouwkundige plan voor het Sluiseiland tussen oud en nieuw Vianen wonnen wij in 2016 in een ontwerpteam met opdrachtgever SBB Ontwikkelen en Bouwen, Witteveen+Bos en heren 5 architecten de tender voor een nieuw woongebied op een langgerekt eiland langs het Merwedekanaal. We zijn ook verantwoordelijk voor het landschapsontwerp en twee woonblokken: het Noord- en Centrumblok op deze bijzondere locatie met zicht op de Lek, sluizen, bruggen en een passantenhaven. Voor het Noordblok hebben we in samenwerking met SBB BIM ingezet als primaire kennisdrager vanaf het Definitief Ontwerp (DO) tot het Uitvoerend Ontwerp (UO). Wat is het geheim van deze succesvolle samenwerking?

Aan tafel zitten BIM-manager en technisch ontwerper Max Both, project- en kwaliteitscoördinator Joost Verheus en technisch ontwerper en BIM-coördinator André Meulenbelt van Rijnboutt, samen met werkvoorbereider Joris Smit en bouw- en procesdeskundige Léon Hoedjes van SBB. Ze vertellen over de samenwerking en het gemeenschappelijke doel bij het project Sluiseiland Vianen.

“Hoe je een proces over de hele bouwbreedte aanvliegt is een kwestie van passen en meten. Als aannemer neem je de regie en zoek je naar een ‘normaal’ proces: wanneer trap je op de rem, op welk moment geef je gas?”, vertelt Léon. “Aan de voorkant bespraken we gezamenlijk al dat soort aspecten en de belangrijke details. Eenduidige verwachtingen en duidelijke communicatie zijn daarbij cruciaal voor een goede samenwerking”, zegt hij. Dat beaamt iedereen volmondig. Beide partijen bleken perfect op elkaar afgestemd. “We verstaan elkaars taal, hebben begrip voor elkaars ideeën en hebben als partners samengewerkt”, zeggen ze.

Teamspeler

“Rijnboutt is een goede teamspeler”, zeggen Léon en Joris van SBB. “Het team werkt procesmatig en bouwkundig op een hoog kwaliteitsniveau, stelt de juiste vragen en weet welke specifieke BIM-aanpak goed aansluit op onze wensen en eisen.” Rijnboutt kreeg ruimte voor eigen initiatief en zet op de juiste momenten de juiste stappen. “Zo kwamen we tijdens het proces dingen tegen die nog niet helemaal goed in elkaar zaten. Tijdens de gedetailleerde uitwerking zagen we dat verschillende aansluitingen van de buitenruimtes in het model nog doorliepen in de daken. Dit hebben we op eigen initiatief aangepast en daarmee de aannemer werk bespaard en de foutmarge verder verlaagd”, vertelt André.

“Wij zijn dan ook geen architecten die alleen maar modelleren; wij zijn gevraagd tot aan het UO samen te werken en mee te denken en zetten daarvoor onze expertise en technische kennis in. Maar SBB heeft ons evengoed gevoed met hun kennis. Daardoor kunnen wij ook op dit hoge niveau acteren”, meent Joost.

Vanaf het DO tot het UO werd het ontwerp met BIM tot in detail uitgewerkt. Door de kwaliteit van ons DO op BIM- en bouwkundig niveau had SBB het vertrouwen om de uitwerking door ons te laten doen in plaats van door een extern uitwerkbureau, zoals ze normaal gesproken doen. Het levert talloze voordelen op. Niet alleen kun je direct betrouwbare informatie leveren en sneller en efficiënter werken, je kunt ook al in de ontwerpfase zorgen dat de faalkosten worden gereduceerd. “Want juist in die periode kunnen er veel onzekerheden zijn waardoor je weer terug moet naar de tekentafel. Doordat controlerondes niet nodig zijn, win je tijd en geld,” weet Joost, “maar het levert ook lol op, want zo konden we met veel plezier samenwerken.”

“Daarnaast zitten we niet alleen dichter bij de uitvoering maar wij bedenken en ontwerpen met de garantie dat het ontwerp ook integraal uitvoerbaar is en dat SBB het Noordblok ook echt kan bouwen”, zegt Max. Zo heeft Rijnboutt de TO-fase gebruikt om het model nog verder maakbaar te krijgen door bouwrelevante informatie, zoals de maten van de dakpannen, die normaal door een architect niet worden meegenomen, te verwerken. “Door de gedetailleerde uitwerking van het hele model is er over elke hoek en sprong nagedacht. Hiermee is het aantal verrassingen tijdens de bouw tot een minimum gereduceerd”, voegt André toe. “Dit betekent minder werkvoorbereiding en het levert een beter eindproduct aan de consument op”, voegt Joris toe. 

Digitale Informatiekaarten

Voor het project Sluiseiland Vianen kreeg Rijnboutt een unieke gespecificeerde uitvraag van het bouwbedrijf. SBB gebruikte hiervoor zelf ontwikkelde Digitale Informatiekaarten – waarmee het in 2021 de DigiDare Award won. Deze kaarten hebben er verder aan bijgedragen dat de wederzijdse verwachtingen en de communicatie duidelijk en helder waren. De kaarten, die onderdeel zijn van het BIM-protocol, tonen tekst en de geometrische visualisaties van alle specifieke onderdelen per fase in het bouwproces zoals diverse kozijnen, dakranden en het metselwerk. Zo zeggen de kaarten niet alleen iets over de data maar zijn ze ook toegankelijker door te visualiseren hoe een product er tot in detail uitziet.

“De kans dat de verwachtingen uiteenlopen is hierdoor veel kleiner dan als je gewoon de opdracht uitvoert: maak een TO tot de UO. Punt. Wij wisten precies wat we moesten maken. De heldere kaarten vormen een kapstok om gedurende het proces te communiceren”, zegt André die vanuit Rijnboutt in dagelijks contact stond met Joris en Léon van SBB. “De kaarten zijn niet alleen een hulpmiddel om vroegtijdig behoeftes duidelijk en bespreekbaar te maken en af te bakenen welke informatie nodig is in een bepaalde fase, maar zorgen ervoor dat we in het beoogde detailniveau veel verder kunnen gaan dan een architect normaal gesproken doet.”

“Het zijn hapklare informatiebrokjes waarmee alle co-makers en leveranciers gevoed worden. Het maakt de uitwerking en uitvoering een stuk sneller bij het samen bereiden van de maaltijd”, zegt Max. Daarnaast kun je afspraken nog beter standaardiseren en vastleggen. “Dit leidt tot een betere risico-inventarisatie en meer grip op het proces”, zegt Léon tot slot.

Het Noordblok met appartementen, een parkeergarage en een collectieve daktuin op dijkniveau en wijds uitzicht over de Lek, vormt samen met de blokken C en D het sluitstuk van alle gebouwen op het Sluiseiland en zal naar schatting medio 2024 worden opgeleverd. Onze ambitie om de BIM-expertise in te zetten bij samenwerkingen met aannemers, biedt veel kansen. Dat hebben projecten als HAAVE in Haarlem en Sluiseiland Vianen al aangetoond.

Tekst: Viveka van de Vliet
Visualisatie en BIM-modellen: Rijnboutt
Digitale informatiekaart: SBB Ontwikkelen en Bouwen