Draka
Amsterdam-Noord
Het Hamerkwartier in Amsterdam-Noord transformeert van bedrijvengebied naar een duurzame, gemengde woon-werkwijk aan het IJ. Op het terrein van de meer dan honderd jaar oude kabelfabriek Draka komen naast woningen en bedrijven ook horeca, dienstverlening en een oeverpark. Het doel is een stedelijk ecosysteem te creëren waar vooral de maakindustrie een plek vindt, zodat een creatieve sfeer ontstaat. Het masterplan behelst een brede mix van woontypologieën, voorzieningen en ambachtelijke en commerciële werkplekken. Daarmee wordt voortgebouwd op de industriële erfenis en de bestaande sociale en economische infrastructuur van Amsterdam-Noord.
Gevarieerde openbare ruimte
Het voormalige laboratoriumgebouw van Draka vormt straks samen met een Makersplein het hart van het gebied. Oude elementen, zoals de industriële spanten uit de fabriekshallen, worden hergebruikt in de openbare ruimte. Op die manier wordt de cultuurhistorische identiteit van de Draka fabriek en het Hamerkwartier levend gehouden.
De stedenbouwkundige opzet is gebaseerd op drie oost-westverbindingen. Zij zijn de ruggengraat van de voornamelijk autovrije wijk, die gericht is op voetgangers en fietsers. Het Gedempt Hamerkanaal maakt de wijk bereikbaar voor gemotoriseerd verkeer.
Langs het IJ komt een 300 meter lang en 50 meter breed oeverpark: een recreatieve bestemming voor heel Amsterdam-Noord. Via een reeks noord-zuidstraten wordt het park verbonden met de rest van het Hamerkwartier en Amsterdam-Noord. De straten vanaf het Gedempt Hamerkanaal zijn breder, terwijl de straten die bij het IJ eindigen smaller en intiemer van karakter worden. De straatprofielen reageren daarmee op de schaal van de blokken en het programma in de plint. Zo ontstaat een gevarieerde openbare ruimte, die afwisselend rust en reuring biedt.
In het hart van de buurt bevindt zich de Maker Spine. Deze verbindt de primaire openbare ruimtes en ontsluit diensten, voorzieningen, horeca en ateliers die de basis vormen voor het succes van het gebied. Hier bruist het stedelijke leven, en wordt de Productieve Stad die de buurt haar identiteit geeft in al haar facetten gevierd.
Contrastrijke skyline
In het masterplan wordt bewust ‘stedelijke wrijving’ opgezocht, zowel programmatisch als ruimtelijk. Zo zijn de blokken een assemblage van vormtypes en uiteenlopende functies, zonder dat de samenhang verloren gaat. Kleinschalige stadswoningen staan naast woontorens. Een tweelaagse plint biedt plek aan atelierruimtes voor de maakindustrie en aan commerciële functies. Deze plint vormt ook het basement waarop gemeenschappelijke tuinen voor de bewoners komen. Diverse inheemse beplanting moet de biodiversiteit bevorderen.
Er worden drie strategieën aangewend om een aantrekkelijk stadsgezicht te creëren. Ten eerste verschillen de hoogtes van de woontorens, waardoor een gevarieerde skyline ontstaat. Daarnaast wordt een gelaagd stadsgezicht met een voor- en achtergrond voorgesteld. Dit wordt bereikt door de blokken aan het IJ kleiner te maken dan die aan het Gedempt Hamerkanaal. Zulke contrasten zorgen voor ‘dieptewerking’. Ten slotte worden de verschillende gebouwen in de blokken ook individueel gearticuleerd. Dat levert een dynamisch straatbeeld op, geïnspireerd op het ‘patchwork’ dat zo kenmerkend is voor Amsterdam-Noord.
over het project
stedenbouwkundig ontwerp, masterplan Draka en advies
programma
totaal 151.400 m2 bvo, waarvan circa 1600 woningen, 12.000 m2 bvo maakindustrie, 9.000 m2 bvo kantoren, 6.500 m2 bvo voorzieningen, 3.900 m2 bvo school
opdrachtverlening
2019
realisatie
2022-2023
opdrachtgever
Provast & Hines
team
Desirée Eggink, Richard Koek, Bart van der Vossen, Ania Sosin, Annemiek Wiggers, Francesco Carrasso, Guido Zeck, Judith Everaers, Kuba Jekiel, Laura van den Berg, Mark Huisman, Mohamed Hassan
samenwerking
KPF, Felixx, inbo, sowiesohelder (masterplan)
beeld
visualisaties Rijnboutt, Plomp
publicaties en artikelen