WELL Building Standard: streven naar een gezonde leef- en werkomgeving

De WELL Building Standard, een certificering van het International WELL-Building Institute (IWBI), is de eerste bouwstandaard die zich uitsluitend op de gezondheid en welzijn van de mens richt. Dario Sposini, architect bij Rijnboutt, is een van de eerste architecten in Nederland die de WELL-certificering heeft behaald.

De plekken waar we wonen, werken, leren en ontspannen, hebben een grote invloed op onze gezondheid, ons welzijn en de productiviteit. In deze gebouwen brengt ieder van ons ongeveer negentig procent van ons leven door. Daarom zouden ze de kern moeten vormen van de oplossing om welzijn te bevorderen en positieve gezondheidsresultaten te behalen.

Daarvoor heeft het Amerikaanse International WELL-Building Institute (IWBI) in 2014 de WELL Building Standard ingevoerd. De organisatie ontwikkelde een toonaangevende tool die wereldwijd onze gezondheid en welzijn in gebouwen, gemeenschappen en organisaties bevordert. Het onafhankelijke op prestaties gebaseerde systeem waarbij de gezondheid in gebouwen wordt gemeten, gecertificeerd en gemonitord, is de eerste bouwstandaard die zich uitsluitend op de gezondheid en welzijn van de mens richt.

Architect Dario Sposini behaalde de in Nederland nog vrij nieuwe WELL-certificering en is nu een Accredited Professional (AP). Vanuit een grote interesse in duurzaamheid en in het centraal stellen van het welzijn van mensen, wil hij hiermee bewustzijn creëren dat we onze focus moeten veranderen. “Het gaat niet alleen om het verkopen van vierkante meters, om het investeren in gebouwen, maar ook om het investeren in het welzijn van de mensen die erin leven en werken”, zegt hij. “Bijdragen aan het zo plezierig, comfortabel en gezond mogelijk maken van de omgevingen waarin mensen verblijven, zie ik als belangrijkste doel.”

Expertise in huis

Rijnboutt onderzoekt met diverse opdrachtgevers de mogelijkheden voor het behalen van een WELL-certificering bij nieuwe projecten. Sposini wil met zijn kennis zijn collega’s adviseren en coachen op het gebied van welzijn en gezondheid. Ook wil hij samen met architect duurzaamheid associate Marleen van Driel opdrachtgevers motiveren om te investeren in WELL. “Ik hoop dat ik als adviseur word meegenomen in het ontwerpproces tot aan de implementatie zodra Rijnboutt een samenwerking start met een ambitieuze opdrachtgever. Een opdrachtgever die een lange termijnvisie heeft en wil investeren in bewoners of werknemers door het opgeleverde gebouw te voorzien van een WELL-certificaat”, zegt hij. Tot nog toe huren veel architectuurbureaus externe adviseurs in voor advies. “Het biedt voordelen om mensen met deze expertise juist in huis te hebben die direct en snel met de eigen architectenteams kunnen overleggen”, denkt Sposini. 

Aan een WELL-certificering zitten vele voordelen, weet Sposini. “Ervan uitgaand dat de levensduur van een gebouw ongeveer dertig jaar is, dekt de investering in het kantoorpersoneel meer dan 90% van de totale investering (zowel de bouw van het pand als de jaarlijkse kosten). Dit betekent dat investeren in de gezondheid van de mensen in het gebouw een enorme impact heeft op de omzet, als we het alleen over geld hebben. Bovendien heeft een nieuw ontwikkeld kantoorgebouw dat WELL nastreeft, een grotere marktwaarde.”

Je kunt substantieel besparen op personeelskosten doordat mensen die tevreden en gezond zijn ook productiever zijn, fysiek sterker en minder vaak gestrest, ziek of burned-out. “Zeker tijdens de pandemie zijn mensen bewuster geworden van het belang van een prettige en comfortabele leef- en werkruimte”, weet Sposini. “Mensen stellen meer eisen aan wat ze voordien als vanzelfsprekend aannamen. Daarom moeten wij het creëren van kantoor- en thuisomgevingen stimuleren die fysiek en mentaal gezond zijn, plekken waar mensen graag tijd doorbrengen en hun gezondheid kunnen verbeteren door onder andere beter eten en de mogelijkheid tot sporten.”

WELL-checklist

Aan de hand van de WELL-checklist is te meten welke factoren bijdragen aan de kwaliteit van de omgeving waarin je verblijft, zoals voldoende daglicht en een goed lichtplan, ventilatie, de temperatuur, de mate van isolatie, maar ook de inrichting en kwaliteit van het interieur, het kleurgebruik, het promoten van drinkwater, gezond eten, de aanwezigheid van sportfaciliteiten en de aanwezigheid van trappen zodat mensen meer bewegen.

Een andere factor is de zogenoemde biophilia, waarbij de natuur wordt binnengehaald; een groene omgeving is zowel goed voor ons welzijn als voor onze gezondheid. Daarnaast willen we niet in de luchtvervuiling door de stad fietsen, maar in huis of op kantoor is schone lucht minstens zo noodzakelijk om niet ziek te worden. “WELL gaat dus niet alleen over data maar ook over hoe je je ergens voelt”, zegt de architect.

De WELL (v1) Building Standard heeft sinds 2020 een uitgebreidere opvolger: de WELL v2 Building Standard, die is ontworpen voor alle type gebouwen, zoals woonhuizen, kantoren en restaurants en geldt voor zowel nieuwbouw, renovaties als bestaande bouw.

Anders dan bijvoorbeeld BREAAM, dat de duurzaamheidprestatie van gebouwen bepaalt en specifiek per land is ontwikkeld, is WELL een certificering die wereldwijd geldt. Sposini ziet echter een belangrijke overlap tussen de certificeringen WELL, BREAAM en ook LEED. “Ze beïnvloeden en versterken elkaar”, meent de WELL-AP. “De kwaliteit van een gebouw en de bouwmaterialen zijn belangrijk, want als het bijvoorbeeld teveel hitte absorbeert, heeft dat direct invloed op het interieur en hoe comfortabel mensen zich erin voelen. Daarom levert een opdracht waarbij je alles meeneemt in je ontwerp het beste resultaat op lange termijn.”

WELL-projecten worden inmiddels in 68 landen wereldwijd uitgevoerd. In Nederland zijn er nog maar enkele voorbeelden van architectenbureaus die WELL-projecten doen of WELL-AP’s in huis hebben. Ook voor Rijnboutt is het een ambitie om in concrete termen te meten wat WELL precies voor het bureau betekent, meent Sposini. “Door te streven naar een WELL-certificering, kan Rijnboutt zelf als visitekaartje dienen in de ambitie WELL onder de aandacht te brengen”, vindt hij.

Wil je meer weten over de mogelijkheden voor een WELL-certificering? Neem contact op met Dario Sposini.
Meer informatie: www.wellcertified.com

Tekst: Viveka van de Vliet
Portret: Ineke Oostveen
Afbeeldingen: WELL