nieuws

Werkt de stad?

Beeldessay door Rufus de Vries in Rijnboutt Magazine #13 Werk.

03 februari 2022
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (19)

Hoe verandert het werken in de stad? Fotograaf Rufus de Vries legde op ons verzoek de ‘kantelmomenten’ vast. Ofwel: de momenten waarin de toekomstige rol van ‘werk’ al afleesbaar is. Waarin ‘vandaag’ botst op ‘gisteren’. Een wereld van confrontaties, nieuwe beelden, eigentijdse dynamiek. De vraag is hoe we hier vanuit het ruimtelijk ontwerp mee om moeten gaan. Trekken we de lijnen recht? Of houden we oog voor wat prima functioneert, ook al lijkt het niet te passen?

 

Vlak voor de eerste lockdown gaf De Vries opdracht om in zijn tuin een eigen fabriekje te maken – een ontwerp in samenwerking met Open Kaart en Bert Kramer. Tijdens de zomer van 2020 werd het voormalige fietsschuurtje omgebouwd tot een, zoals hij het omschrijft, “cel in de creatieve industrie”. Hier bereidde hij zijn beeldessay voor en werkt hij zijn foto’s af.

Werkt de stad?

Is een slaapwijk, waar elk gezin ’s ochtends met twee auto’s de wijk uit rijdt, nog wel voldoende ‘stad’? Wordt daar ook gewerkt? En andersom, nu de plekken in (de buurt van) het centrum – waar werd gewerkt en ‘gemaakt’ – worden verdrongen door woningen, werkt de stad daar nog?

Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (1)
Juist in die door stedenliefhebbers veronachtzaamde monofunctionele woonwijken, is altijd al sprake geweest van een nauwelijks zichtbare economie. De gemeente Amersfoort en woningcorporatie de Alliantie stimuleren deze functie door garageboxen te laten gebruiken als ruimte voor start-ups.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (2)
Het systeem van gastouders die de kinderen van werkenden thuis opvangen, werkt zo goed omdat alles op loopafstand bereikbaar is, zoals hier in Amersfoort.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (3)
Door corona dreigde interieurarchitect Cosmas Bronsgeest zonder werk te komen. Hij zag echter kans een prachtige thuiswerkplek te ontwerpen: My Home Office. Aanvankelijk dacht hij hooguit vijf à tien tuinkantoren te maken. Nu, ruim een jaar later, worden er wekelijks door hem ontworpen Tiny Offices in tuinen geplaatst. Een bouwvergunning is niet nodig. Inmiddels heeft hij 82 man aan het werk.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (4)
Met haar man bouwde tandarts Isis een eigen woning op een kavel in Utrecht. De voortuin bood de mogelijkheid voor een extra verdieping op het voorhuis én nog een in de grond. Nu werken er verschillende tandartsen en kan Isis werk en privé combineren.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (5)
Tim woont in de woonwijk Almere-Haven. Hij bakt brood in een omgebouwde garage en ontvangt zijn eerste klanten aan het begin van de middag. Zijn jongste kind ligt net op bed, zijn vrouw brengt de lunch.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (6)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (8)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (7)
Al jarenlang staan in het Zomerhofkwartier (ZOHO) in Rotterdam een aantal bedrijfshallen op de nominatie om getransformeerd te worden. Het bij uitstek circulaire bedrijf SCRAP brengt hier industrieel afval en restmateriaal voor een creatief publiek aan de man. Onduidelijk is waar het bedrijf na de transformatie terechtkan. Prijsopdrijving maakt het voor SCRAP onmogelijk terug te keren en een plek te huren in de nieuwe setting.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (10)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (9)
Marleen kookt. Tien jaar geleden waren zij en haar man Joris de eersten die hun producten in porseleinen servies op een omgebouwde Urban Arrow (elektrische bakfiets) thuisbezorgden. Tien jaar later doen ze dat nog steeds – en nog altijd in porselein. De keukenstudio is verbouwd tot een grote werkruimte in de binnentuin van een typisch Amsterdams bouwblok in de Staatsliedenbuurt. Hier wordt gekookt door acht topkoks en de logistiek bepaald voor tientallen ritten. Achtendertig bakfietsen staan iedere werkdag rond 15.30 uur klaar voor vertrek. Er wordt alleen in Amsterdam gekookt, maar Marleen kookt levert per bakfiets inmiddels ook in Haarlem, Leiden, Den Haag, Rotterdam en Utrecht.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (11)
ATM Atmosphere maakt sculpturen voor een divers publiek. De locatie in het centrum van Amersfoort danken ze aan het tijdig vastleggen van de bestemming toen het gebied nog industrieterrein was. Na achttien jaar kunnen ze op deze plek nog steeds hun werk doen. Werk dat zowel ruimte vraagt als geluid produceert. Tegelijk zijn ze een inspirerend bedrijf voor de omringende ‘nieuwe stad’ in Amersfoort.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (12)
De missie van de Dakdokters is om alle platte daken in de stad te transformeren in groene buitenruimtes, zoals daktuinen, dakparken en groene daken (honderd procent sedum of gecombineerd met andere (hogere) beplanting). Dat doen ze sinds 2010 en met succes. Het bedrijf, gelegen aan de rand van de stad bij industrieterrein Overamstel, ziet de stad letterlijk naderen. Toch wil men graag dicht bij hun werkgebied blijven om projecten van A tot Z te kunnen uitvoeren en onderhouden.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (13)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (14)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (15)
De skyline van Antwerpen is goed zichtbaar vanaf het industrieterrein waar PLNT is gevestigd. Een paar jaar geleden begonnen Hans Snijder en Niels De Caigny in drie containers met het kweken van sla: vertical farming. 95 procent van het water wordt hergebruikt en de productie draait op groene energie. Al na 17 dagen kan er worden geoogst. De belangstelling van restaurants en particulieren is overweldigend. Er worden vijftien soorten onbespoten bladgroenten en kruiden in statiegeldbakken op de bakfiets aan huis bezorgd.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (17)
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (16)
De overtreffende trap van stadslandbouw wordt zichtbaar op het dak van het Antwerpse PAKT, waar in de voormalige fabrieken tientallen bedrijfjes zijn gevestigd. Op het dak lopen kippen, er worden vissen gekweekt en de aanpak van stadslandbouw is een uithangbord voor de lokale boeren. Inmiddels is het dak zo populair dat er, tegen betaling, rondleidingen worden gegeven. Diverse woongebouwen rondom hebben uitzicht op de daktuin. De restaurants en het café zijn een prettige plek om af te spreken.
Beeldessay Rufus de Vries-Rijnboutt Magazine 13 (18)
Coverfoto: New Electric is een typisch bedrijf op het (voormalige) industrieterrein Cruquius in Amsterdam. Het begon als een service voor liefhebbers van oldtimers: ze voorzagen de auto’s van een elektromotor. Nu bouwen ze voertuigen, (zware) bouwmachines en vaartuigen om naar 100 procent elektrisch. De garage biedt werk aan zo’n vijftien mannen, die volgens Maxime (op de foto en werkzaam bij New Electric) bijna allemaal “gewoon zijn komen aanlopen”. “Jongens” die, gedreven door de nieuwe mogelijkheden, alles inzetten om met techniek zo veel mogelijk te bereiken. New Electric heeft veel in zich van de klassieke start-up, maar bestaat al dertien jaar. Vanwege de ontwikkeling van Cruquius tot woonlocatie, moet het bedrijf de plek echter binnenkort verlaten. Gezocht wordt naar een nieuwe inspirerende plek in de stad.

Dit beeldessay is gepubliceerd in Rijnboutt Magazine #13 Werk (december 2021).
Liever een fysiek exemplaar? Vraag ‘m aan via press@rijnboutt.nl.

Tekst en beeld: Rufus de Vries

gerelateerd
gerelateerd
Post Utrecht Neude

Nieuwe bieb in Utrecht is een echt Volkspaleis (NRC)

12 maart 2020
“Mensen hebben ruimte nodig om te klooien”

“Mensen hebben ruimte nodig om te klooien”

12 maart 2020
Utrechtse bibliotheek ontmoet de stad

Utrechtse bibliotheek ontmoet de stad

10 maart 2020