Veel geduld en een lange adem

Op donderdag 11 maart gaf Mattijs Rijnboutt een presentatie aan studenten van de opleiding Heritage & Design van de TU Delft. De presentatie maakte deel uit van een reeks van lezingen gegeven door o.a. prof. Wessel de Jonge (leerstoel Heritage & Design) en Robert Bakker (Redevco). Deze reeks belicht thema’s als de toekomst van retail, de betekenis van erfgoed voor een projectontwikkelaar en de rol van de architect als het gaat om transformatieopgaven.

Aan de hand van het project Catharinasteeg en Aalmarkt in Leiden gaf Mattijs de studenten een inzicht in de complexiteit van een grootschalige herbestemming in een historische binnenstad. Hij liet zien dat dit mogelijk is als er duidelijke keuzes gemaakt worden en dat het belangrijk is om tijdens het gehele proces ontwerpbeslissingen goed te onderbouwen en te verantwoorden. Een grondige analyse van de historie en de context zijn hiervan een wezenlijk onderdeel.

Veel geduld en een lange adem zijn onmisbaar om een complex project als deze tot een goed einde te brengen. Het ontwikkelingstraject van het winnen van de prijsvraag tot oplevering duurde in het geval van Catharinasteeg en Aalmarkt maarliefst 9 jaar. Reden genoeg om flexibel in te kunnen blijven inspelen op ontwikkelingen in de veranderende markt en maatschappij. En open en veelvuldige communicatie is van essentieel belang tijdens het gehele proces.

Inspirerende lezing

“Mattijs’ woorden “The Aalmarkt project really was an open heart surgery of the city of Leiden” slaan de spijker op de kop, gezien de complexiteit van het project. Het vervolg “To be a surgeon, first you have to be a detective” benadrukt de belangrijke parallelle werking tussen onderzoek en ontwerp bij erfgoedopgaven. Dit kwam in deze inspirerende lezing maar al te goed naar voren. Bedankt namens alle studenten!”, aldus Vincent Versluijs, oud-stagiair bij Rijnboutt en student Heritage & Design aan TU Delft.

Over het project

In de historische binnenstad van Leiden lag tientallen jaren ‘Het Gat van Van Nelle’: een verpauperd expeditieterrein, dat was ontstaan door de sloop van een koffiefabriek aan de Aalmarkt. De gemeente Leiden schreef in 2009 een prijsvraag uit om dit monumentale gebied in ere te herstellen en een waardevol onderdeel te maken van het winkelgebied er omheen. Met grote, moderne winkelruimten.

Samen met a.s.r. real estate won Rijnboutt de competitie met een stevige ingreep: het creëren van een nieuwe straat: ‘de Catharinasteeg’ en het aanleggen van een nieuwe brug: ‘de Catharinabrug’. Zo werd het gebied niet alleen verbonden met de winkelstraten in de directe omgeving, maar met alle winkelzones in de binnenstad, aan beide kanten van de Oude Rijn. Er ontstond voor het eerst een logische winkelroute door het gehele centrum van Leiden.

Om het gebied ook na sluitingstijd levendig te houden, zijn er 21 diverse woningen gerealiseerd. En heeft het een eigen, intiem hart gekregen: ‘Het Catharinahof’. Met cultuur, horeca en terrassen.

Het project won o.a. de NRW Jaarprijs 2018 en de ICSC ‘Regeneration’ Award 2019.